محله شادقلی خان، یکی از قدیمیترین محلههای شهر قم است، محلهای که اغلب خانههای آن قدمت بیش از ۵۰ سال دارند و البته امروزه بخش زیادی از این خانهها مرمت شده است. در بین خانههای قدیمی محله شادقلی خان، خانهای با بیش از ۱۵۰ سال قدمت وجود دارد که به خانه «میرزا محمدباقر روحانی» مشهور است؛ با وجود چندین خانه قدیمی و یا حتی تاریخی در این محل، خانه میرزا محمدباقر روحانی بین اهل محل شهرت خاصی دارد.
خانه میرزا محمدباقر روحانی شهرتش را تنها وامدار قدمت بنای آن نیست بلکه قدمت روضهخوانی این بنا است که نام آن را بر سر زبانها انداخته است؛ هرشخصی که خارج از این محل و یا استان قم در پی این خانه باشد بدون آنکه نام این بنا را بداند کافی است تنها از روضهخوانی هر ساله این خانه قدیمی از یکی از اهالی این محل سؤال کند، قطعاً نشانی آن را مییاید. این خانه، ۱۴۵۰ متر وسعت دارد و از زمان اولین مالک آن تا به امروز بیش از ۱۵۰ سال از عمر آن میگذرد، هرسال دهه آخرماه صفر، خیمه عزاداری سیدالشهداء(ع) در این خانه برپا میشود.
سیدمحمد روحانی، اولین مالک این بنا، تحصیل کرده علوم دینی بوده است که به رسم آن زمان، لباسی شبیه به لباس روحانیون بر تن میکرده و در میان اهل محل به حاج آقا سیدمحمد روحانی مشهور بوده است.
سیدمحمد حسین طباطبایی، از نوادگان سیدمحمد روحانی در گفتوگو با ایکنا از قم، بیان کرد: طبق آنچه که از پدر و پدر بزرگ خود شنیدهام، سیدمحمد روحانی، از متدینین قم و معتمد محل بوده و در ابتدا با آنکه وضع مالی چندان خوبی نداشته است، به خاطر علاقه زیاد به اهل بیت(ع) و علی الخصوص سیدالشهداء(ع) هر سال در ایام ماه صفر مجلس روضه برگزار میکرده است.
وی گفت: سیدمحمدباقر روحانی پسر سیدمحمد روحانی که یکی از تجار آن زمان بوده و از آنجا که وضع مالی خوبی نسبت به پدر داشته است، روضه خوانی در خانه پدری خود را گسترش داده و وظیفه روضه خوانی را پس از پدر خویش به عهده می گیرد، از آن زمان به بعد، این خانه به خانه سید محمد باقر روحانی مشهور می شود.
طباطبایی تصریح کرد: اکنون بیش از ۱۵۰ سال است که در این خانه، محفل روضه خوانی سیدالشهداء(ع) در ایام آخر ماه صفر برپا می شود؛ تمامی دو حیاط این خانه و هم چنین اتاق های آن در دهه آخر ماه صفر، سیاه پوش روضه حسینبن علی(ع) می شود.
وی عنوان کرد: در طول این ۱۵۰ سال بسیاری از مادحان و روضهخوانان قدیمی و مشهور قم، از جمله آقایان کوثری، یثربی، آل طاها، طباطبایی و تعدادی دیگر، در این خانه به ذکر مصیبت سیدالشهدا(ع) پرداختهاند.
سیدعبدالامیر روحانی که یکی دیگر از نوادگان سیدمحمد باقر روحانی است هم به ایکنا گفت: تاکنون نوادگان و وارثان این خانه تلاش کردهاند تا هر سال روضهخوانی در این بنا را برپا کنند؛ معجزات زیادی در مراسم روضه این خانه قدیمی مشاهده شده است که شرکتکنندگان در این روضه، هرسال برای ما بازگو کرده و جهت طلب حاجت خود برای این مکان نذر میکنند.
وی تأکید کرد: در زمان محمدباقر روحانی، حدود ۵ خانواده در این خانه در کنار هم زندگی میکردند و این مکان، محل تجمع همه خاندان سیدمحمدباقر روحانی بود؛ هم اکنون هیچ یک از نوادگان آن مرحوم در این خانه ساکن نیستند بلکه تنها جهت حفظ و نگهداری این مکان، به این خانه رفت و آمد میکنند و هرسال چندین روز قبل از اربعین جهت برپایی روضه در این خانه اقدام میکنند.
روحانی بیان کرد: مرحوم سید محمد باقر روحانی بر حفظ شان و حرمت مجلس عزای امام حسین(ع) بسیار نأکید داشتند و نظم و سکوت در مجلس روضه سیدالشهداء(ع) را یکی از شروط حفظ حرمت عزاداری میدانست؛ به همین خاطر پس از گذشت بیش از ۱۵۰ سال روضهخوانی در این مکان، هنوز هم تمامی شرکتکنندگان در این مجلس، بدون هیچ تذکری از سوی متولیان، در سکوت کامل به عزاداری سیدالشهداء(ع) میپردازند.
روحانی در پایان تصریح کرد: به دلیل قدمت این خانه، برخی از اتاقها و اجزای این ساختمان تخریب شده است که نیاز مبرمی به احیا و مرمت دارد؛ اخیراً سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان جهت مرمت و احیای این مکان، پیشنهاداتی را مطرح کرده که البته تاکنون اقدامی صورت نگرفته است.