سؤال۱: اگر شخصی با اعتقاد به اینکه هنوز اذان صبح را نگفته اند، مشغول سحری شود. سپس متوجه گردد که وقت اذان صبح گذشته است؛ حکم روزه ی او چگونه است؟
همه ی مراجع تقلید (بجز آیت الله بهجت): اگر بدون بررسی و تحقیق در طلوع فجر، مشغول سحری شده روزه باطل است و باید قضا کند.
آیت الله بهجت: اگر بدون بررسی و تحقیق در طلوع فجر، مشغول سحری شده، بنابر احتیاط واجب روزه اش باطل است و باید قضا کند.
نکته : فرد یاد شده با وجود این که روزه اش باطل شده، حق ندارد افطار کند؛ بلکه باید تا شب از مفطرات امساک نماید.
سؤال۲: آیا فرو بردن خلط، روزه را باطل می کند؟
همه ی مراجع تقلید (بجز آیات عظام بهجت و سیستانی): فرو بردن خلط ـ چنانچه به فضای دهان نیامده باشد ـ اشکال ندارد؛ ولی اگر به فضای دهان برسد، احتیاط واجب آن است که فرو نبرد.
آیت الله سیستانی: فرو بردن خلط ـ چنانکه به فضای دهان نیامده باشد ـ اشکال ندارد؛ ولی اگر به فضای دهان برسد، احتیاط مستحب آن است که فرو نبرد.
آیت الله بهجت: فرو بردن خلط ـ اگر در حال غیر روزه امری عادی باشد و به فضای دهان نرسیده باشد ـ اشکال ندارد؛ ولی اگر به فضای دهان برسد، احتیاط واجب آن است که فرو نبرد.
سؤال۳: الف - اگر شخص روزه دار در اثر فراموشی چیزی بخورد، آیا روزه اش باطل است؟ و آیا واجب است که دیگران به او تذکر دهند؟ب) اگر کسی در حال روزه سهوا غذا را در دهان بگذارد و بعد یادش بیاید که روزه بوده باید غذا را بخورد یا خیر؟
جواب الف )همه ی مراجع تقلید: روزه ی او باطل نیست و بر دیگران هم واجب نیست که به او تذکر دهند.
جواب ب): باید فورا غذا را از دهان خارج نماید. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 958، م 1650)
سؤال۴: آیا با شروع اذان مغرب افطار روزه جایز است؟
همه ی مراجع تقلید: اگر یقین دارید وقت داخل شده، اشکال ندارد و اگر شک یا گمان دارید، افطار روزه جایز نیست.
سؤال۵: آیا مسواک کردن با خمیر دندان، در حال روزه اشکال دارد؟
همه ی مراجع تقلید: خیر، اشکال ندارد؛ ولی باید از فرو رفتن آب دهان جلوگیری شود.
سؤال۶: حکم تزریق سرم در حال روزه ی ماه مبارک رمضان چیست؟
آیات عظام؛ امام خمینی، تبریزی، خامنه ای، مکارم و وحید: بنابر احتیاط واجب، باید از تزریق سرم خودداری کند؛ خواه جنبه ی غذایی و تقویتی داشته باشد؛ یا جنبه ی دوایی و مانند آن.
آیات عظام؛ نوری، صافی و سیستانی: تزریق سرم روزه را باطل نمی کند؛ خواه جنبه ی غذایی و تقویتی داشته باشد، یا جنبه ی دوایی و مانند آن.
آیت الله فاضل: اگر سرم جنبه ی غذایی و تقویتی داشته باشد، باید از تزریق آن خودداری کرد؛ ولی اگر جنبه ی دوایی و مانند آن داشته باشد، تزریق آن اشکال ندارد.
آیت الله بهجت: تزریق سرم روزه را باطل می کند.
سؤال۷: حکم تزریق آمپول در حال روزه ی ماه رمضان چیست؟
آیات عظام امام خمینی، بهجت و خامنه ای: اگر آمپول جنبه ی غذایی و تقویتی دارد، بنابراحتیاط واجب، باید از تزریق آن خودداری کند؛ ولی اگر جنبه ی دوایی دارد و یا عضو را بی حس میکند، تزریق آن اشکال ندارد.
آیت الله فاضل: اگر آمپول جنبه ی غذایی و تقویتی داشته باشد، باید از تزریق آن خودداری کرد؛ ولی اگر جنبه ی دوایی دارد و یا عضو را بی حس میکند، تزریق آن اشکال ندارد.
آیت الله مکارم: اگر آمپول جنبه ی غذایی و تقویتی یا دوایی داشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید از تزریق آن خودداری کرد؛ ولی اگر عضو را بی حس میکند، تزریق آن اشکال ندارد.
آیات عظام تبریزی، سیستانی، صافی و حید: تزریق آمپول روزه را باطل نمی کند؛ خواه جنبه ی غذایی و تقویتی داشته باشد، یا جنبه ی دوایی و مانند آن.
سؤال۸: گاهی از لثه هایم خون بیرون می آید و با آب دهان مخلوط می گردد؛ آیا اگر آن را فرو ببرم، روزه باطل می شود؟
همه ی مراجع (بجز آیات عظام تبریزی، صافی و نوری): اگر خون در آب دهان مستهلک شود، فرو بردن آن روزه را باطل نمی کند.
آیت الله نوری: فرو بردن آن جایز نیست؛ هر چند در آب دهان مستهلک شود.
سؤال۹: به جهت بیماری لثه، در روز چندین بار از آن خون می آید؛ ولی بدون توجه فرو می رود، آیا روزه باطل می شود؟
همه ی مراجع: اگر بدون توجه و اختیار فرو داده شود، روزه صحیح است.
سؤال۱۰: پر کردن دندان در ماه مبارک رمضان، چگونه است؟
همه ی مراجع: پر کردن یا جرم گیری و کشیدن دندان در ماه رمضان، برای پزشکان جایز است و برای شخص روزه دار زمانی جایز است که مطمئن باشد، خون یا آبی که به وسیله ی دستگاه وارد فضای دهان می شود، فرو نخواهد رفت.
سؤال۱۱: کسی که می داند یا احتمال می دهد، درروز غذای باقی مانده در لای دندان فرو برده می شود، آیا لازم است هنگام سحر خلال یا مسواک کند؟
آیات عظام امام خمینی، خامنه ای و نوری: اگر در حد احتمال باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر یقین داشته باشد در روز چیزی از آن فرو می رود، باید دندان خود را خلال یا مسواک کند و اگر انجام ندهد و چیزی از آن فرو رود، روزه اش باطل می شود و اگر فرو نرود، بنابر احتیاط واجب، باید قضای آن را به جا آورد.
آیات عظام بهجت، تبریزی، سیستانی، صافی و فاضل: اگر در حد احتمال باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر بداند در روز چیزی از آن فرو میرود، باید دندان خود را خلال یا مسواک کند و اگر انجام ندهد، روزه اش باطل می شود (هر چند چیزی از آن فرو نرود).
آیت الله مکارم: اگر در حد احتمال باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر بداند در روز چیزی از آن فرو می رود، بنابر احتیاط واجب، باید دندان خود را خلال یا مسواک کند و اگر انجام ندهد، روزه اش باطل است (هر چند چیزی از آن فرو نرود).
سؤال۱۲: اگر روزه دار به جهت حالت تهوع، قی کند؛ روزه اش چه حکمی دارد؟
همه ی مراجع: اگر بی اختیار باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر از روی عمد باشد، روزه را باطل می کند.
سؤال۱۳: استعمال عطر برای روزه دار، در ماه مبارک رمضان چه حکمی دارد؟
همه ی مراجع: استعمال عطر برای روزه دار مستحب است؛ ولی بو کردن گیاهان معطّر مکروه است.
سؤال۱۴: آیا استفاده از، شامپو، کرم ویتامینه و رُژ لب در ماه مبارک رمضان مجاز است؟
همه ی مراجع: هیچ یک از موارد ذکر شده، روزه را باطل نمی کند؛ مگر آن که رژ لب، وارد دهان شده و فرو داده شود.
نکته: استفاده از کرمهای ضد آفتاب یا کرم های مرطوب کننده در ماه مبارک رمضان هیچگونه مانعی ندارد و جائز می باشد
سؤال۱۵: آیا ریختن دارو به چشم (مانند قطره ی چشمی) روزه را باطل می کند؟
همه ی مراجع: اگر دارو به حلق نرسد و یا به حلق برسد ولی فرو نبرد، روزه اش باطل نمی شود.
سؤال۱۶: شستن سر زیر شیر آب در حال روزه، چه حکمی دارد؟
همه ی مراجع: آن چه روزه را باطل می کند، فرو بردن سر زیر آب است؛ به طوری که یک مرتبه آب، همه ی سر را فرا گیرد. اما شستن سر زیر شیر و زیر دوش، اشکالی ندارد.
سؤال۱۷: تنفس بخار آب در حمام، برای روزه چه حکمی دارد؟
همه ی مراجع: بخار آب حمام، روزه را باطل نمی کند. (ر.ک: توضیح المسائل 12 مرجع، ج 1، ص 938، م 1605)
سؤال۱۸: گاهی انسانِ روزه دار در کنار وسیله ی نقلیه قرار می گیرد و دود آن به حلقش می رسد؛ آیا روزه اش باطل می شود؟
همه ی مراجع: اگر با این اعتقاد که دود غلیظ به حلقش نمی رسد، در کنار وسیله ی نقلیه بایستد و به طور اتفاقی دود به حلقش برسد، روزه اش صحیح است.
نکته :بوی غذا باطل کننده ی روزه نیست و به حلق هم برسد اشکالی ندارد .
سؤال۱۹: کسی که به نفس تنگی شدید مبتلا شده و در روز باید از اسپری استفاده کند، تکلیف روزه ی او چیست؟
آیات عظام امام خمینی، فاضل، مکارم و نوری: با توجه به این که داروی یاد شده، خوردن و آشامیدن بر آن صدق نمی کند، روزه را باطل نمی کند.
آیت الله خامنه ای: اگر دارو به صورت گاز یا پودر وارد حلق شود، بنابر احتیاط واجب روزه را باطل می کند و اگر گرفتن روزه بدون آن، زحمت و مشقت دارد، استفاده از آن جایز است، و بعد از ماه رمضان، اگر توانست بدون استفاده از اسپری روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب قضا کند.
آیت الله بهجت: اگر به صورت بخار غیر غلیظ وارد حلق شود اشکال ندارد و روزه صحیح است.
آیت الله سیستانی: اگر به صورت مایع به حلق نرسد، اشکال ندارد و روزه صحیح است.
سؤال۲۰: حکم کشیدن سیگار و تنباکو در حال روزه چیست؟
همه ی مراجع: احتیاط واجب آن است که روزه دار، از دود سیگار و تنباکو خودداری کند.
سؤال۲۱: در ماه رمضان بعد از اذان صبح، با حال جنابت از خواب بیدار شدم؛ ولی میدانم پیش از اذان محتلم شده ام، تکلیفم چیست؟
همه ی مراجع: روزه صحیح است.
سؤال ۲۲: اگر در ماه رمضان، غسل جنابت را فراموش کنیم و پس از چند روز یادمان بیاید، چه تکلیفی داریم؟
همه ی مراجع: باید نمازها و روزه ی آن چند روز را قضا کنید؛ ولی کفاره ندارد.
سؤال۲۳: شخص جنب که در ماه رمضان قبل از اذان صبح، به آب دسترسی ندارد، وظیفه اش چیست؟
همه ی مراجع: اگر تا پیش از اذان صبح به آب دسترسی ندارد، تیمم بدل از غسل کند و روزه ی او صحیح است. بعد از اذان در صورت دسترسی به آب، برای نماز صبح غسل کند و در غیر این صورت، با همان تیمم نماز صبح خود را بخواند.
سؤال۲۴: کسی که مدّتی روزه گرفته و نماز خوانده است و بعد بفهمد جنب بوده، تکلیف او چیست؟
همه مراجع: اگر متوجه اصل جنابت نبوده، روزه های او صحیح است؛ ولی باید نمازها را قضا کند.
سؤال۲۵: اگر در ماه رمضان، با اعتقاد به اینکه برای غسل جنابت وقت دارد، مشغول به غسل شود و وسط غسل بفهمد مقداری از غسل با اذان صبح همراه شده است، حکم روزه ی او چیست؟
همه مراجع: روزه ی او صحیح است.
