مصباح المتهجّد : رَوَى ابنُ مُقاتِلٍ ، قالَ : قالَ أبُو الحَسَنِ الرِّضا عليه السلام : أيَّ شَي‌ءٍ تَقولونَ في قُنوتِ صَلاةِ الجُمُعَةِ ؟ قُلتُ : ما تَقولُ النّاسُ ، قالَ : لا تَقُل كَما يَقولونَ ولكِن قُل : اللَّهُمَّ أصلِح عَبدَكَ وخَليفَتَكَ بِما أصلَحتَ بِهِ أنبِياءَكَ ورُسُلَكَ ، وحُفَّهُ بِمَلائِكَتِكَ وأَيِّدهُ بِروحِ القُدُسِ مِن عِندِكَ ، وَاسلُكهُ مِن بَينِ يَدَيهِ ومِن خَلفِهِ رَصَداً يَحفَظونَهُ مِن كُلِّ سوءٍ ، وأَبدِلهُ مِن بَعدِ خَوفِهِ أمناً ، يَعبُدُكَ لا يُشرِكُ بِكَ شَيئاً ، ولا تَجعَل لِأَحَدٍ مِن خَلقِكَ عَلى وَلِيِّكَ سُلطاناً ، وَائذَن لَهُ في جِهادِ عَدُوِّكَ وعَدُوِّهِ ، وَاجعَلني مِن أنصارِهِ ، إنَّكَ عَلى كُلِّ شَي‌ءٍ قَديرٌ .
۱۰۷۰.مصباح المتهجّد- به نقل از ابن مقاتل - امام رضا عليه السلام فرمود: «در قنوت نماز جمعه چه چيزى مى‌گوييد؟». گفتم: آنچه را مردم مى‌گويند. فرمود: «آنچه مى‌گويند، تو نگو، بلكه بگو: خدايا! بنده‌ات و خليفه‌ات را با آنچه پيامبران و فرستادگانت را به سامان آوردى، به سامان بياور و گرداگرد او را با فرشتگانت پُر كن و او را با روح القدس، از جانب خودت تأييد بفرما و نگهبانانى در راهش از پيش رو و پشت سرش بگمار تا او را از هر بدى حفظ كنند و پس از بيمناكى‌اش، او را آسوده‌خاطر كن؛ او كه تو را مى‌پرستد و چيزى را همتاى تو نمى‌كند. و هيچ كس از مردمت را بر وليّت چيره نكن و اجازه جهاد با دشمنت و دشمن او را به او بده و مرا از ياران او قرار بده كه تو بر هر كارى توانايى».۱
۱۰۷۱.كتاب من لايحضره الفقيه۲: قالَ أبو جَعفَرٍ عليه السلام : القُنوتُ في يَومِ الجُمُعَةِ تَمجيدُ (اللَّهِ) وَالصَّلاةُ عَلى نَبِيِّ اللَّهِ ، وكَلِماتُ الفَرَجِ ، ثُمَّ هذَا الدُّعاءُ۳ ، وَالقُنوتُ فِي الوَترِ كَقُنوتِكَ يَومَ الجُمُعَةِ ، ثُمَّ تَقولُ قَبلَ دُعائِكَ لِنَفسِكَ : اللَّهُمَّ تَمَّ نورُكَ فَهَدَيتَ فَلَكَ الحَمدُ رَبَّنا ، وبَسَطتَ يَدَكَ فَأَعطَيتَ فَلَكَ الحَمدُ رَبَّنا ، وعَظُمَ حِلمُكَ فَعَفَوتَ فَلَكَ الحَمدُ رَبَّنا ، وَجهُكَ أكرَمُ الوُجوهِ ، وجِهَتُكَ خَيرُ الجِهاتِ ، وعَطِيَّتُكَ أفضَلُ العَطِيّاتِ وأَهنَؤُها ، تُطاعُ رَبَّنا فَتَشكُرُ ، وتُعصى رَبَّنا فَتَغفِرُ لِمَن شِئتَ ، تُجيبُ المُضطَرَّ وتَكشِفُ الضُّرَّ ، وتَشفِي السَّقيمَ وتُنجي مِنَ الكَربِ العَظيمِ ، لا يَجزي بِآلائِكَ أحَدٌ ، ولا يُحصي نَعماءَكَ قَولُ قائِلٍ . اللَّهُمَّ إلَيكَ رُفِعَتِ الأَبصارُ ، ونُقِلَتِ الأَقدامُ ، ومُدَّتِ الأَعناقُ ، ورُفِعَتِ الأَيدي ، ودُعيتَ بِالأَلسُنِ ، وإلَيكَ سِرُّهُم ونَجواهُم فِي الأَعمالِ ، رَبَّنَا اغفِر لَنا وَارحَمنا ، وَافتَح بَينَنا وبَينَ قَومِنا بِالحَقِّ وأَنتَ خَيرُ الفاتِحينَ . اللَّهُمَّ إنّا نَشكو إلَيكَ غَيبَةَ نَبِيِّنا عَنّا ، وشِدَّةَ الزَّمانِ عَلَينا ، ووُقوعَ الفِتَنِ بِنا ، وتَظاهُرَ الأَعداءِ عَلَينا ، وكَثرَةَ عَدُوِّنا وقِلَّةَ عَدَدِنا ، فَرِّج ذلِكَ يا رَبِّ بِفَتحٍ مِنكَ تُعَجِّلُهُ ، ونَصرٍ مِنكَ تُعِزُّهُ ، وإمامِ عَدلٍ تُظهِرُهُ إلهَ الحَقِّ رَبَّ العالَمينَ . ثُمَّ تَقولُ : أستَغفِرُ اللَّهَ رَبّي وأَتوبُ إلَيهِ - سَبعينَ مَرَّةً - وتَعوذُ بِاللَّهِ مِنَ النّارِ كَثيراً .
۱۰۷۱.كتاب من لا يحضره الفقيه: امام باقر عليه السلام فرمود: «قنوت در روز جمعه، مشتمل بر حمد و ثناى خدا و درود بر پيامبر خدا و كلمات فَرَج و سپس اين دعاست.۴ و قنوت در نماز وتر، مانند قنوتت در روز جمعه است. سپس پيش از دعا براى خودت مى‌گويى: خدايا! نورت كامل شد و ره نمودى، سپاس و ستايش، ويژه توست اى پروردگار ما ! و دستت را گشودى و عطا كردى، سپاس و ستايش، ويژه توست اى پروردگار ما! و بردبارى‌ات بزرگ بود و عفو كردى، سپاس و ستايش، ويژه توست اى پروردگار ما! روى تو، كريم‌ترين روى‌ها و سمت تو بهترين سمت و عطيّه تو، برترين و گواراترين عطيّه است . خداى ما! چون اطاعت شوى، قدردانى مى‌كنى و چون نافرمانى شوى ، هر كه را بخواهى مى‌آمرزى؛ گرفتار را اجابت مى‌كنى و دشوارى را برطرف مى‌سازى؛ بيمار را شفا مى‌دهى و از اندوه بزرگ مى‌رهانى. هيچ كس نمى‌تواند نعمت‌هايت را جزا دهد و گفتار هيچ گوينده‌اى، نعمت‌هاى تو را نمى‌توان به شمار آورَد. خدايا! به سوى تو [و نه ديگرى] ديده‌ها دوخته شده و گام‌ها جا به جا شده و گردن‌ها كشيده شده و دست‌ها بالا آمده است . با زبان‌ها خوانده شده‌اى و راز و نيازشان در كارها با توست. خداى ما! ما را بيامرز و بر ما رحم آور و [گره] ميان ما و قوممان را به حق بگشاى؛ كه تو بهترين گشاينده‌اى. خدايا! از غايب شدن پيامبرمان از ميان ما و سختگيرى روزگار بر ما و رخ دادن فتنه‌ها براى ما و پشت به پشت دادن دشمنان بر ضد ما و فراوانى دشمنانمان و كمى شمارمان، به تو شكايت مى‌كنيم. اى خداى من! با فتحى سريع و از جانب خودت و يارىِ پيروزمندانه‌ات و پيشواىِ عادلى كه آشكارش مى‌كنى، گشايشى در اين وضعيت بده، اى خداى حق، خداى جهانيان! سپس هفتاد مرتبه مى‌گويى: از خداوند، پروردگارم آمرزش مى‌خواهم و به سوى او باز مى‌گردم . و از آتش فراوان به خداوند پناه مى‌برى».۵
۱.مصباح المتهجّد : ص ۳۶۶ ح ۴۹۴ ، جمال الاُسبوع : ص ۲۵۶ ،بحار الأنوار : ج ۸۹ ص ۲۵۱ .
۲.جاء صدر هذه الرواية في الأمالي للصدوق بسلسلة سندية كاملة : الأمالي للصدوق : وبهذا الإسناد [ حدّثنا أبي (رضي اللَّه عنه) ، قال : حدّثنا عليّ بن إبراهيم ، عن أبيه إبراهيم بن هاشم ، عن حمّاد بن عيسى ، عن حريز بن عبد اللَّه ، عن زرارة بن أعين] ، قال : قال أبو جعفر الباقر عليه السلام : القنوت في الوتر كقنوتك يوم الجمعة ، تقول في دعاء القنوت : اللّهمّ تمّ نورك فهديت ...
۳.لعلّ عبارة «ثمّ هذا الدعاء» من كلام المؤلّف - رحمه اللَّه - والإشارة إلى الدعاء المنقول عن النبيّ صلى اللّه عليه و آله في الكتاب.
۴.شايد عبارت «سپس اين دعا» گفته مؤلف كتاب (شيخ صدوق) باشد كه اشاره به دعاى پيشين در كتاب خويش كرده است.
۵.كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۱ ص ۴۸۷ ح ۱۴۰۴ ، الأمالى، صدوق : ص ۴۷۴ ح ۶۳۹ ، مصباح المتهجّد : ص ۳۶۶ ح ۴۹۲ ، الأمالى، طوسى : ص ۴۳۲ ح ۹۷۱ ، جمال الاُسبوع : ص ۲۵۷ ، بحار الأنوار : ج ۸۷ ص ۱۹۸ ح ۶ .
